Estrato 1 in Colombia: Een Levensschets

Estrato 1 is de laagste sociaal-economische classificatie in Colombia, bedoeld om huishoudens met de minste economische draagkracht aan te duiden. Het is een systeem dat door de overheid wordt gebruikt om tarieven voor openbare diensten te differentiëren.

Type Buurt (Barrio): De buurten in Estrato 1 zijn vaak informeel tot semi-formeel ontwikkeld. Dit betekent dat veel huizen gebouwd zijn zonder strikte planning of bouwvergunningen in de eerste instantie. Ze kunnen zich uitbreiden op hellingen, langs rivieroevers of aan de rand van steden. Straten zijn vaak onverhard of slecht geplaveid, en het kan er chaotisch uitzien met wirwar van elektrische kabels. Er is vaak een gebrek aan groene ruimtes en openbare voorzieningen zoals parken of sportvelden zijn schaars en van lage kwaliteit. Veel van deze buurten zijn ontstaan uit landbezettingen of informele verkopen, wat soms leidt tot onduidelijkheid over eigendomsrechten.

Type Woning: De woningen in Estrato 1 zijn over het algemeen klein en bescheiden. Ze zijn vaak gebouwd met goedkope materialen zoals baksteen, betonblokken en golfplaten daken. Veel huizen zijn onafgemaakt, met zichtbare bakstenen muren en geen afgewerkte vloeren of plafonds. Het is gebruikelijk dat er slechts één of twee slaapkamers zijn, een kleine woonkamer die vaak ook dienstdoet als eetkamer, een eenvoudige keuken en een badkamer. Sanitair is basic en warm water is zeldzaam. Soms delen meerdere families een huis, of zijn er kamers verhuurd aan alleenstaanden. Ventilatie en natuurlijke lichtinval kunnen beperkt zijn.

Mentaliteit van de Mensen: De mensen in Estrato 1 kenmerken zich vaak door veerkracht, saamhorigheid en een sterke gemeenschapszin. Ze zijn gewend aan tegenslagen en hebben vaak een sterke overlevingsdrang. Er is veel solidariteit binnen de gemeenschap; buren helpen elkaar bij problemen en er is een sterke sociale controle. Het familieleven staat centraal en familiebanden zijn erg belangrijk. Er kan sprake zijn van een zekere mate van wantrouwen jegens de overheid of externe instanties, voortkomend uit een geschiedenis van verwaarlozing. Religie speelt vaak een belangrijke rol in het dagelijks leven.

Gevaar, Rust, Lawaai:

• Gevaar: Over het algemeen is er in Estrato 1-buurten een hoger risico op criminaliteit, zoals diefstal en berovingen, in vergelijking met hogere strata. Dit komt deels door armoede en een gebrek aan werkgelegenheid. Sommige buurten kunnen ook beïnvloed zijn door drugshandel of bendegeweld, hoewel dit niet voor elke Estrato 1-buurt geldt. Voorzichtigheid is geboden, vooral ‘s avonds.
• Rust: Echte rust is vaak moeilijk te vinden. De buurten zijn levendig en er is constant activiteit.
• Lawaai: Er is veel lawaai. Dit komt van verkeer (ook motoren en bussen die toeteren), luidsprekers van verkopers, luide muziek uit huizen, spelende kinderen op straat en dieren (honden, hanen). De architectuur draagt ook bij aan het geluidsniveau, aangezien huizen vaak slecht geïsoleerd zijn en dicht op elkaar staan.

Voorzieningen (Gas, Water, Licht, Internet):

• Gas: Veel huizen hebben nog geen aardgasaansluiting. Koken gebeurt vaak op gasflessen (cilindros de gas) of soms nog op houtvuur. De kosten voor gasflessen kunnen een aanzienlijk deel van het budget opslokken.
• Water: Toegang tot drinkwater is over het algemeen aanwezig, maar de kwaliteit kan variëren en de druk kan laag zijn, vooral tijdens piekuren. Wateronderbrekingen zijn niet ongewoon. In sommige afgelegen gebieden kan water nog steeds van openbare kranen of rivieren worden gehaald.
• Licht (Elektriciteit): Elektriciteit is meestal beschikbaar, maar de kwaliteit van de infrastructuur is vaak minder goed dan in hogere strata. Stroomstoringen komen vaker voor. Illegale aansluitingen (fraudes) komen ook voor, wat de veiligheid en betrouwbaarheid beïnvloedt.
• Internet: Internettoegang is lang niet zo wijdverbreid als in hogere strata, maar het neemt wel toe. Veel gezinnen hebben mogelijk geen internet thuis. Mobiele data is vaak de primaire manier om online te zijn, hoewel dit duur kan zijn. Er zijn ook openbare internetcafés (cafés internet) waar men tegen betaling toegang heeft.

School (Onderwijs): Openbaar onderwijs is beschikbaar, maar de kwaliteit van scholen in Estrato 1-buurten kan lager zijn dan in rijkere gebieden. Klassen zijn vaak groter, en scholen kunnen minder middelen hebben. De motivatie om te leren is vaak hoog bij zowel studenten als ouders, omdat onderwijs wordt gezien als een weg naar een beter leven. Echter, gezinnen kunnen moeite hebben met het betalen van schoolbenodigdheden, uniformen en transportkosten, wat soms leidt tot uitval.

Inkomsten: De inkomsten in Estrato 1 zijn erg laag en vaak instabiel. Veel mensen werken in de informele sector als straatverkopers, schoonmakers, bouwvakkers, of in andere laagbetaalde banen zonder contract of sociale zekerheid. Werkloosheidscijfers zijn hoog, en onder werkenden is sprake van onderbetaald werk. Het is een constante strijd om de eindjes aan elkaar te knopen en basisbehoeften te dekken.

Medische Zorg en Ziekenhuizen: Toegang tot medische zorg is in principe beschikbaar via het gesubsidieerde gezondheidszorgsysteem (SISBEN), maar de kwaliteit en wachttijden kunnen een uitdaging zijn. De dichtstbijzijnde gezondheidscentra (centros de salud) zijn vaak druk en kunnen beperkte middelen hebben. Voor gespecialiseerde zorg moet men vaak naar grotere ziekenhuizen in de stad, wat transportkosten met zich meebrengt. Preventieve zorg en gezondheidsvoorlichting zijn vaak minder ontwikkeld.

Winkels en Winkelcentra:

• Winkels: In Estrato 1-buurten vind je voornamelijk kleine, onafhankelijke winkels (tiendas de barrio). Dit zijn vaak kleine buurtwinkels die basisproducten verkopen zoals eten, drinken en huishoudelijke artikelen. Er zijn ook kleine markten voor verse producten. De prijzen kunnen soms hoger zijn dan in supermarkten vanwege de beperkte inkoopkracht van de winkeliers.
• Winkelcentra: Winkelcentra (centros comerciales) zijn over het algemeen niet in Estrato 1-buurten te vinden. Deze bevinden zich in hogere strata of in commerciële zones van de stad. Voor bewoners van Estrato 1 is een bezoek aan een winkelcentrum vaak een speciale gelegenheid of een verre reis. Ze winkelen daar zelden voor de dagelijkse behoeften, maar misschien voor specifieke aankopen of recreatie.

Samenvattend is leven in Estrato 1 in Colombia een strijd om het hoofd boven water te houden, gekenmerkt door bescheiden omstandigheden, maar ook door een sterke gemeenschapszin en veerkracht. De overheid probeert via sociale programma’s de levenskwaliteit te verbeteren, maar de uitdagingen zijn nog steeds aanzienlijk.